Urologie

Voor onderzoek is het nodig dat u uw urine (plas) van een hele dag en nacht verzamelt. Dit noemen we '24-uurs urine'. In deze folder leest u hoe u 24-uurs urine verzamelt en inlevert voor onderzoek.

Voorbereiding: wat heeft u nodig?

Zorg ervoor dat u de volgende dingen bij u heeft, voordat u begint met 24-uurs urine verzamelen:

• Deze folder (24-uurs urine verzamelen).
• Een urinebokaal om de urine in op te vangen. Dit is een bruine vierkante verzamelfles.
• (Soms) een doorzichtig buisje met lichtbruine dop. Als u dit niet heeft gekregen, heeft u dit niet nodig.

Aandachtspunten

Menstruatie en ontlasting tijdens urine verzamelen

Verzamel géén urine tijdens uw menstruatie en zorg dat de urine niet verontreinigd wordt door ontlasting. Met menstruatiebloed of ontlasting verontreinigde urine is onbruikbaar voor het laboratoriumonderzoek.

Dieet
Afhankelijk van het onderzoek mag u soms niet alles eten en/of drinken voorafgaand en/of tijdens de urineverzameling. Uw arts heeft u uitgelegd (soms ook via informatie in een andere folder) wat u wel of niet mag eten en/of drinken.

Urine vergeten op te vangen

Als u gedurende de 24 uur één keer vergeet urine op te vangen is het onderzoek mislukt.
U gooit de reeds gespaarde urine weg, spoel de bokaal om met water (geen zeep) en u begint de volgende ochtend opnieuw met verzamelen.

Hoe verzamelt u 24-uurs urine?

1. Als u in de ochtend opstaat, plast u eerst uit in het toilet. Let op dat u volledig uitplast. Deze plas wordt niet bewaard.
2. Noteer op het invulformulier onderaan deze brief de datum en de tijd van uitplassen in het toilet. Dit is de starttijd van de verzameling.
3. Verzamel de urine van de rest van de dag, avond en nacht in de bokaal. Plas direct in de bokaal of eerst in een schone po/maatbeker. Zorg dat u geen plas verliest bij het overgieten.
4. De eerste plas van de volgende ochtend verzamelt u ook in de bokaal. Daarna is de 24-uurs verzameling afgerond. Sluit de bokaal goed af en bewaar deze in de koelkast.
5. Noteer op het invulformulier:
   1. Datum en eindtijd van het verzamelen (dus na de ochtendplas op dag 2).
   2. De totale hoeveelheid urine die u in de bokaal (of bokalen) heeft verzameld.
      Lees deze hoeveelheid af met behulp van de maatstreepjes aan de zijkant van de bokaal.

Moet u twee dagen sparen (dus 2 keer 24 uur)?

U gaat door met sparen in een nieuwe bokaal tot en met de eerste plas van de volgende ochtend. Vul de datum, starttijd, eindtijd en de hoeveelheid verzamelde urine in op het invulformulier onder ‘Tweede verzameling’.

Cystine in urine (dag en nacht urine sparen)

Spaart u voor de bepaling Cystine in urine? Dan is het de bedoeling dat u de dag en nacht urine apart van elkaar opvangt. U heeft hiervoor 2 bokalen meegekregen:

• Eerste verzameling (dagurine)
  Urine na de ochtendplas tot en met het uitplassen voor het slapen.
• Tweede verzameling (nachturine)
  Eventuele urine van in de nacht + ochtendurine van de volgende ochtend.

Schrijf duidelijk op de bokaal welke urine overdag verzameld is en welke in de nacht.

U levert beide bokalen in. Vul de datum, starttijd, eindtijd en de hoeveelheid verzamelde urine in per bokaal op het invulformulier.

Meer plassen dan 3 liter

Verwacht uw arts dat u over een periode van 24 uur meer uitplast dan 3 liter? Dan krijgt u 2 bokalen mee. Indien U ook een buisje heeft meegekregen, hoeft U deze niet te vullen, u levert beide bokalen in.

Hoe haalt u een urinemonster uit de bokaal?

Dit geldt alleen als u een doorzichtig urine buisje hebt gekregen. Het urinebuisje heeft een lichtbruine dop. U neemt hiermee een urinemonster uit de bokaal op deze manier:

1. Controleer of de bokaal goed is afgesloten met de gele afsluitdop om morsen te voorkomen.
2. Meng de urine in de bokaal door deze rustig 4 tot 5 keer ondersteboven te houden en weer rechtop te zetten.
3. Verwijder de sticker van de gele afsluitdop van de bokaal. Let op, de dop is scherp.
4. Draai de bokaal ondersteboven.
5. Neem nu het buisje en druk de bruine dop van het buisje op de grijze punt in de afsluitdop. Het buisje wordt nu volgezogen met urine.
   Bij twee 24-uurs verzamelingen neemt u van elke bokaal een apart buisje af, dus twee buisjes in totaal. Noteer op het buisje uit welke bokaal de urine is uitgevuld (welke dag). Indien u in 24 uur 2 bokalen nodig heeft gehad voor de verzameling dan hoeft u niet het buisje te vullen, maar levert u beide bokalen in.
6. Schrijf uw naam, geboortedatum en de hoeveelheid urine in de bokaal op de sticker van het buisje. U kunt de bokaal weggooien.

Wanneer levert u de urine in?

Breng de verzamelfles(sen) met urine de ochtend waarop u klaar bent met de verzameling naar de poli Bloedafname (zie locatie en openingstijden onderaan het invulformulier).

Is dit voor u niet mogelijk? Dan mag u de urine hooguit twee dagen in de koelkast bewaren. Overleg dit echter van tevoren met de poli Bloedafname (bijvoorbeeld op het moment dat u de bokaal haalt). Dit kan namelijk niet voor alle onderzoeken.

Invulformulier 24-uursurine verzamelen

Indien u een papieren labformulier heeft meegekregen, mag u onderstaande gegevens ook op dat formulier noteren.

Waar levert u de urine en dit formulier in?

Dit formulier levert u samen met uw verzamelde urine in bij het loket van het poli Bloedafname. Zonder deze informatie kan uw urine niet in behandeling genomen worden.
De verzamelde urine kan één of meer bokalen zijn en één of meer buisjes.

• Locatie AMC, poli Bloedafname
  Gebouw Q, begane grond, route 41.
  Op werkdagen geopend tussen 08:00 en 16:30 uur voor materiaalafgifte.
  Telefoon: 020 - 566 5877 of 020 - 566 2384.
• Locatie VUMC, poli Bloedafname
  Receptie P, polikliniekgebouw eerste etage.
  Op werkdagen geopend tussen 07:30 en 17:00 uur.
  Telefoon: 020 - 444 5416.