Iemand met de ziekte van Parkinson krijgt stoornissen in het bewegen. Bevende handen zijn een bekend verschijnsel. Bij Parkinson kunnen ook symptomen van dementie ontstaan.

Symptomen

Iemand met Parkinson kan last hebben van:

  • Moe en zwak gevoel
  • Bewegingen:
    • moeite met schrijven, een arm of voet die ineens ‘op slot’ gaat,
    • tremoren: handen die in rust hevig beven,
    • trager bewegen, bewegingsarmoede, ook bekend als hypokinesie, zichtbaar aan:
    •  vlakke gezichtsuitdrukking (maskergelaat)
    •  monotone stem
    •  stijve lichaamshouding en bovenlichaam dat naar voren helt
    •  schuifelen en kleinere passen
    •  minder hard en minder duidelijk spreken.
  • Stemming: depressief, somber, angstig, lusteloos of verward
  • Gedrag: dingen horen of zien die er niet zijn, ontremming (eten, kopen, gokken, seks)
  • Lichaamsfuncties: verslikken, kwijlen, afvallen, verstopping, plasproblemen, duizeligheid
  • Slaap: overdag moe en ’s nachts onrust en wakker liggen

Oorzaak

In de middenhersenen bevindt zich een gebied dat de regie heeft over onze hersenen, de substantia nigra. Bij Parkinson gaan cellen in dit gebied verloren. Waarom dit gebeurt is niet bekend. Door het celverlies in de hersenen ontstaat er een tekort aan dopamine, een stofje dat onder andere zorgt voor een goede communicatie tussen de hersencellen.

Daarnaast bevinden zich bij Parkinson eiwitafzettingen in de hersencellen, de Lewy bodies. Parkinson is meestal niet erfelijk, maar kan wel vaker in een familie voorkomen.

Parkinson en dementie

35-55% Van de mensen met Parkinson krijgt dementie. Parkinson-dementie ontstaat in het hersengebied dat door de ziekte van Parkinson is aangetast, en begint meestal 10 tot 15 jaar na het begin van de ziekte. Mannen hebben er meer kans op dan vrouwen. Lewy Body dementie en de ziekte van Parkinson zijn aandoeningen die hetzelfde ontstaansmechanisme hebben. We spreken van Lewy Body dementie als de verschijnselen van dementie ontstaan voordat de motorische verschijnselen ontstaan.

Als uw naaste met de ziekte van Parkinson ook dementie ontwikkelt, merkt u dat bijvoorbeeld aan:

  • Trager denken en spreken;
  • Problemen in planning, concentratie, probleemoplossing, of multi-tasken;
  • Problemen met afremmen of opstarten van bewegingen;
  • Minder vermogen tot improvisatie of handelen bij onverwachte gebeurtenissen;
  • Geheugenproblemen bij het ophalen van herinneringen. Herkennen van informatie en het opslaan ervan gaat meestal nog vrij goed;
  • Minder vermogen tot abstract denken: slechter in staat om zich een voorstelling te maken van zaken en begrippen die niet met zintuigen zijn waar te nemen, zoals ‘cultuur’, ‘familie’ of ‘oneindig’.

Bij sommige mensen met Parkinson lijkt de dementie meer op de ziekte van Alzheimer.

Verloop ziekte van Parkinson

Parkinson is een progressieve ziekte die langzaam verloopt. De ziekte treft vooral mensen ouder dan 50 jaar. Er bestaat tot dusver nog geen genezend medicijn voor. Wel zijn er medicijnen die verschijnselen onderdrukken, zoals medicijnen die het tekort aan dopamine aanvullen. Dat zorgt (tijdelijk) voor een betere communicatie tussen de hersencellen, waardoor klachten (tijdelijk) verminderen. Als medicijnen niet meer helpen, kan hersenstimulatie een optie zijn. Daarbij worden ziekteverschijnselen onderdrukt middels het toedienen van elektrische pulsjes.

Meer informatie

Informatie is ontleend aan:

  1. Alzheimer Nederland, https://www.alzheimer-nederland.nl/ (geraadpleegd september 2019)
  2. Alzheimer Nederland, https://dementie.nl/ (geraadpleegd september 2019)
  3. Stichting ParkinsonFonds, https://www.parkinsonfonds.nl/over-de-ziekte-van-parkinson/ (geraadpleegd september 2019)

Voor hulp en advies: