U bent opgenomen voor een TIPS-procedure. Deze folder geeft informatie over de ingreep. En ook over wat er na de TIPS-procedure zal gebeuren en wat belangrijk is om te weten. Als u na het lezen nog vragen heeft dan kunt u deze gerust stellen aan uw arts of verpleegkundige.
Wat is een TIPS-procedure?
Een TIPS (Transjugulaire Intrahepatische Portosystemische Shunt) is een buisje dat via de halsader wordt ingebracht tussen de leverader en de poortader.
Waarom wordt een TIPS-procedure gedaan?
Wanneer een zieke lever door het ontstaan van littekens te hard wordt, dan kan het bloed vanuit de bloedvaten rondom de darmen niet meer goed door de lever stromen. Daardoor hoopt het bloed zich op in de poortader. Er ontstaat een hoge druk in de bloedvaten in de buik. Dit heet portale hypertensie. Portale hypertensie kan verschillende gevolgen hebben, zoals vochtophoping in de buikholte, of bloedingen uit spataders vooral in de slokdarm.
Deze gevolgen kunnen worden behandeld met een TIPS-procedure. Door het plaatsen van een buisje tussen de levervaten, wordt de hoge druk weggenomen en kan het bloed gemakkelijk doorstromen.
Figuur: De TIPS maakt een rechtstreekse verbinding tussen de poortader en de hepatische vene, zodat de overdruk in de poortader afneemt.
Wat is de voorbereiding op de TIPS-procedure?
Dag van de opname:
U heeft een opnamegesprek met de zaalarts of co-assistent en de verpleegkundige. U heeft ook een gesprek met de anesthesist. Deze schrijft medicijnen voor de ingreep voor en bespreekt met u de ingreep.
Ook krijgt u nog twee onderzoeken:
Bloedonderzoek. Het is belangrijk om voor de TIPS-procedure uw bloedgroep, stolling en leverfunctie te controleren.
Echografie. Dit om de doorgankelijkheid van de leveraderen te controleren en om een duidelijk beeld te kunnen krijgen van de positie van alle leveraderen.
Wanneer er veel vocht in de buikholte zit, dan wordt er in de middag een slangetje geplaatst om het vocht te laten aflopen.
De dag van de TIPS-procedure:
Op de dag van de ingreep moet u nuchter zijn. Dit betekent dat u vanaf 00.00 uur ’s nachts niets meer mag eten en drinken. In overleg met de arts hoort u welke medicijnen u wel of niet mag innemen op deze dag. Als u de ingreep pas later in de middag krijgt mag u in overleg met de verpleegkundige een licht ontbijt.
De verpleegkundige geeft u een infuus. Een uur voor de TIPS-procedure krijgt u via het infuus een antibioticum. Dit antibioticum zorgt ervoor dat eventuele infecties worden voorkomen.
Hoe verloopt de TIPS-procedure?
De TIPS-procedure vindt plaats op de afdeling Radiologie. De TIPS-procedure duurt gemiddeld twee uur. U bent onder algehele narcose. Dit betekent dat u diep slaapt tijdens de procedure.
De radioloog brengt via een ader, aan de rechterzijde van uw hals, een flexibele draad in. Deze draad wordt doorgevoerd tot in de leverader. Met contrastvloeistof en echografie wordt gecontroleerd of de flexibele draad op de goede plek zit.
Hierna zal de radioloog een verbinding maken tussen de leverader en de poortader. Om deze verbinding open te houden wordt een buisje (stent) geplaatst. Nu kan de hoge druk in de poortader langzaam dalen. Aan het einde van de ingreep wordt de plaats van de stent nogmaals gecontroleerd.
Na de TIPS-procedure verblijft u nog even op de uitslaapkamer. De verpleegkundige daar zal controleren of u goed herstelt van de ingreep en de narcose. Na enige tijd zal de verpleegkundige van de verpleegafdeling u komen ophalen. Op de afdeling zal u ongeveer 2 uur rustig aan moeten doen. Als u zich goed voelt en niet misselijk bent kunt u langzaam weer wat gaan eten en drinken.
Moet ik na de TIPS-procedure in ziekenhuis blijven?
Wanneer de TIPS-procedure goed is verlopen mag u na 1-3 dagen naar huis. Als u thuis bent zult u nog een paar dagen rustig aan moeten doen. Na tien dagen kunt u uw gewone dagelijkse activiteiten weer doen.
Belangrijk is om tot tien dagen na de TIPS-procedure niet te sporten of andere zware lichamelijke activiteiten te ondernemen. Het duurt namelijk een aantal weken tot maanden voordat uw lichaam helemaal is hersteld en gewend is aan het buisje in de lever.
Neem bij koorts, toenemende pijn, verwardheid of sufheid, terugkomen van vocht in de buik en roodheid bij de aanprikplek in de hals, contact op met uw arts.
Houd ook uw ontlastingspatroon in de gaten. Het is belangrijk dat u twee- tot driemaal daags ontlasting heeft. Lukt dit niet dan kan dit eventueel met behulp van lactulose, dit schrijft de arts voor.
Wanneer u de TIPS heeft gekregen voor de vochtophoping in de buik dan zullen de eerste maanden de plastabletten gecontinueerd worden, meestal wel in aangepaste (lagere) dosering. De arts geeft u hiervoor de juiste instructies.
Als u naar huis mag krijgt u van de verpleegkundige een afspraak voor de polikliniek. Bij deze afspraak (4-10 dagen na de ingreep), kijkt de arts naar uw leverfuncties. Dit wordt gedaan aan de hand van bloedonderzoek. Daarnaast wordt er een echo gemaakt om te controleren of de stent goed doorgankelijk is.
Zijn er complicaties of bijwerkingen bij een TIPS-procedure?
Bij een TIPS-procedure kunnen soms complicaties en/of bijwerkingen ontstaan
De meest voorkomende complicaties zijn:
- Verwardheid, traagheid, sufheid (15-37%)
- Verslechtering van de werking van de lever
- Verergering van hartfalen bij hartpatiënten
- Verstopping van de stent.
- Infectie van de stent
- Bloedingen
De meest voorkomende bijwerkingen zijn:
- Pijn
- Stijve nek/schouder
- Blauwe plekken rondom de aanprikplek in de hals
- Allergische reactie, door de toegediende medicatie of contrastmiddel
Tot slot
Neem bij ieder bezoek aan Amsterdam UMC, locatie AMC mee:
Een geldig legitimatiebewijs.
Uw medicijnkaart of –paspoort.
Verzekeringsbewijs van uw ziektekostenverzekering.
Als u niet op de afspraak kunt komen, neemt u dan zo spoedig mogelijk contact op met uw behandelende arts.
Telefoonnummers
Bij vragen of problemen kunt u contact opnemen met de dienstdoende Maag-, darm- en leverarts via de centrale van Amsterdam UMC. Telefoonnummer: 020-4444444.