In deze folder kun je lezen over de Port-A-Cath. Allereerst leggen we uit wat een Port- A-Cath is. Daarna leggen we uit waarom je een Port-A-Cath krijgt, wat de risico’s zijn en waar je allemaal op moet letten.

Wat is een Port-A-Cath?

Een Port-A-Cath, we noemen het afgekort PAC, is een klein kastje (iets groter dan een 2 euro munt en 1,5 cm dik) gemaakt van metaal. Het kastje is afgedekt met een dun rubbertje waardoor een naald kan worden geprikt zonder dat het gaat lekken. Het kastje komt onder de huid te liggen, onder je schouder, aan de rechter- of linkerkant van je borst. Aan het kastje onder je huid zit een dun slangetje vast. Zo’n slangetje noemen we ook wel een katheter. De dokter zorgt er tijdens de operatie voor dat dit slangetje in een bloedvat komt te liggen. Door deze PAC kunnen medicijnen en vloeistoffen worden toegediend zonder dat je steeds opnieuw in een bloedvat geprikt moet worden.

Waarom krijg je een PAC?

Je krijgt een PAC als je veel en vaak medicijnen in een bloedvat moet krijgen. De PAC komt te liggen in een groot bloedvat waar veel bloed doorheen stroomt. Hierdoor worden de medicijnen snel verdund waardoor zij de bloedvatwand niet zo erg kunnen beschadigen. Een PAC kan maanden blijven zitten. Via de PAC kan soms ook bloed worden afgenomen. Is dat het geval dan hoef je daar niet apart voor geprikt te worden.

Hoe gaat het inbrengen van een PAC?

Er zijn twee mogelijkheden: of je gaat na het inbrengen van de PAC dezelfde dag weer naar huis of je blijft nog één of twee nachten. Hoe het bij jou gaat hoor je van de chirurg. Je krijgt de PAC tijdens een operatie waar je niets van voelt omdat je onder narcose bent. Een narcose is een soort slaap. Als je weer wakker wordt is de operatie klaar. De anesthesist (dat is de dokter die je onder narcose brengt) spreekt af hoeveel uren voor de operatie je niet meer mag eten en drinken. De pedagogisch medewerker of verpleegkundige komt je van te voren vertellen wat er allemaal gaat gebeuren. Zij brengt je samen met je ouders in een bed naar de operatiekamer. Eén van je ouders kan bij je zijn als je onder narcose gaat.

Hoe gaat het na de operatie?

Na de operatie word je wakker op de uitslaapkamer. Ben je op het Dagcentrum dan mag één van je ouders bij je zijn, ben je op de verkoeverkamer dan mogen beide ouders weer bij je zijn. Als je helemaal goed wakker bent ga je terug naar de afdeling. De PAC is afgeplakt met een verbandje en soms zit de naald al in de PAC met een slangetje eraan. Boven je sleutelbeen zit een tweede wondje met een pleister erop, omdat de arts daar het bloedvat heeft opgezocht.

Illustratie: Op deze tekening zie je hoe de PAC boven en onder huid zit.

Wat zijn de risico’s van het plaatsen van een PAC?

De chirurgen hebben al heel vaak een PAC bij een kind geplaatst. De kans dat er iets niet goed gaat is heel klein maar niet uitgesloten. Het is goed om met de chirurg te bespreken wat de risico’s voor jou kunnen zijn bij het plaatsen van de PAC.

Hoe gaat het aanprikken van de PAC?

Bij het aanprikken van de PAC wordt de naald door de huid en het rubbertje in het kastje geprikt. Aan de naald zit een infuusslang waardoor de vloeistof in je bloed kan stromen met behulp van een infuuspomp.

De verpleegkundige prikt de PAC aan.

Als je van huis komt moet er minimaal een uur voor het aanprikken van de PAC Emla-crème met een pleister worden geplakt op de huid waar de PAC onder zit. De huid wordt hierdoor verdoofd en je merkt bijna niets van het aanprikken. De naald kan gewoon blijven zitten onder de pleister.

De naald gaat er meestal uit als je naar huis gaat. In het ziekenhuis wordt de naald één keer per week verwisseld.

Hoe moet je de PAC verzorgen?

Onder een gaasje is de wond meestal met kleine pleisters dichtgeplakt. Deze vallen er vanzelf af. Maak je niet ongerust als de uiteinden ervan beginnen los te laten. Na veertien dagen mogen ze verwijderd worden.

Let samen met je ouders op het wondgebied. Als je roodheid, zwelling, bloed- of pusafscheiding ziet dan moeten je ouders contact opnemen met het ziekenhuis.

Mag je douchen en baden?

Als je net een PAC hebt gekregen mag je de eerste vijf dagen kort douchen als de naald er niet in zit. Het hindert niet als de wond dan even nat wordt, maar laat de wond niet te lang in contact met water komen. Dep na het douchen of baden de wond voorzichtig droog. Baden tijdens de eerste vijf dagen mag alleen als daardoor de wond niet onder water komt. Na vijf dagen mag je gewoon douchen en baden.

Als de naald erin zit mogen de pleister en gaasjes niet nat worden.

Tips voor hoe je met de PAC kan omgaan

• Als de naald in de PAC zit mag je geen wilde spelletjes doen.

• De infuusslang mag niet op de grond liggen. Er kan dan vuil aan de lijn blijven hangen, wat uiteindelijk een infectie kan veroorzaken.

• Zwemmen mag alleen als de naald niet in de PAC zit.

Vragen?

Heb je vragen (bijvoorbeeld mag je met een PAC naar school, op de fiets en sporten), dan kun je die altijd bespreken met de chirurg of verpleegkundige.