Voor wie?

Siponimod kan worden voorgeschreven aan mensen met secundair progressieve multiple sclerose (SPMS) die aanvallen (exacerbaties, schubs, relapses) doormaken en/of nieuwe witte stof-afwijkingen op de MRI-hersenen hebben en die niet gereageerd hebben op een eerstelijns middel tegen MS.

Hoe werkt siponimod?

Siponimod zorgt ervoor dat een witte bloedcellen, de T-cellen, zich niet meer vrij door het lichaam bewegen maar in de lymfeklieren blijven. Hierdoor komen er minder witte bloedcellen in de hersenen en zijn er dus minder ontstekingen in de hersenen. Eén studie toonde aan dat de achteruitgang (progressie) van de ziekte werd vertraagd.

Bijwerkingen

De meest voorkomende bijwerkingen van siponimod zijn hoofdpijn, een verhoogde bloeddruk, een verlaagde hartslag en verhoogde leverwaardes en een daling van een deel van de witte bloedcellen (lymfocyten).

Minder frequent voorkomende bijwerkingen zijn een herpesvirusinfectie (bijvoorbeeld koortslip of gordelroos), duizeligheid, trillen en macula-oedeem (vocht bij de gele vlek in het oog).

Procedure en inname van het medicijn

Voordat u kunt starten

Voordat u gaat beginnen met siponimod wordt u gezien op het screeningsspreekuur. Hierbij zal een arts een aantal punten controleren om te bepalen of u de behandeling veilig kan starten.

  • Er wordt bloed afgenomen waarbij er gekeken wordt naar het aantal rode- en witte bloedcellen, bloedplaatjes, naar de werking van lever en nieren en naar het doorgemaakt hebben van de waterpokken.
  • Er wordt genetisch onderzoek gedaan naar het gen voor een bepaald leverenzym (CYP2C9).
  • Er wordt een hartfilmpje (ECG) gemaakt.
  • Wij meten uw bloeddruk en polsslag (of wij vragen uw huisarts dit te meten als we een telefonische afspraak met u hebben)
  • Wij maken een afspraak bij de huidarts (dermatoloog) voor een controle van de huid.
  • Verder is het van belang dat er redelijk recent een MRI-scan van uw hersenen gemaakt is.
    Als die er niet is, zal deze nog gemaakt moeten worden.

Als alle bovengenoemde uitslagen bekend zijn nemen we telefonisch contact op om deze met u te bespreken. Een minderheid van de SPMS patiënten mag geen siponimod gebruiken (of een aangepaste hoeveelheid siponimod per dag) bij een bepaalde variant in het gen voor het leverenzym CYP2C9.

Bij bepaalde hartaandoeningen of afwijkingen op het hartfilmpje zullen wij ook een afspraak bij de cardioloog voor u maken.

Starten met de medicatie

In vijf dagen bouwt u de dosis van de siponimod op tot de gebruikelijke dosering. De eerste dag van inname van de siponimod mag u niet autorijden in verband met de kans op een verlaagde hartslag.

Normaal gebruik

U neemt de capsule siponimod 1 keer per dag in. U kunt het beste een vaste tijd kiezen, bijvoorbeeld 's ochtends. Dan vergeet u minder snel een dosis.

Controleafspraken polikliniek

Na 1 maand:

Bloedafname en telefonische afspraak voor de uitslag.

Na 2 maanden:

Bloedafname en telefonische afspraak voor de uitslag.

Na 3 maanden:

Poliklinische controle inclusief bloedafname.

Indien nodig verwijzing naar de oogarts (i.v.m. het risico op macula-oedeem).

Na 6 maanden:

Poliklinische controle inclusief bloedafname.

Na 9 maanden:

Poliklinische controle inclusief bloedafname.

Na 12 maanden:

Poliklinische controle inclusief bloedafname.

Neurologisch onderzoek door arts-onderzoeker en MRI-hersenen.

Na eerste jaar:

Halfjaarlijks bloedafname.

Eens per jaar uitgebreider onderzoek op de polikliniek.
Jaarlijks een controle bij de huidarts.

Als u natalizumab (Tysabri®) heeft gebruikt voor de start met siponimod krijgt u niet alleen na 12 maanden een MRI-onderzoek, maar ook na 3 en 6 maanden.

Zwangerschap en borstvoeding

Tijdens het gebruik van siponimod moet u voorkómen dat u zwanger wordt. Bij vergelijkbare middelen is namelijk een verhoogd risico op aangeboren afwijkingen aangetoond en ook bij siponimod zijn hier aanwijzingen voor. Bij voorkeur wordt siponimod niet voorgeschreven aan vrouwen in vruchtbare leeftijd. Mocht u toch een zwangerschapswens hebben bespreek dit dan met uw neuroloog. Voordat u gaat proberen zwanger te worden moet de siponimod ten minste tien dagen gestaakt zijn.

Borstvoeding tijdens gebruik van siponimod wordt afgeraden omdat het middel mogelijk in de moedermelk komt.

Vaccinaties

Sommige vaccinaties mogen niet gegeven worden als u MS medicatie krijgt. Het gaat om de ‘levend verzwakte’ vaccins. Ook kunnen vaccinaties minder effectief zijn dan normaal.

Let op: heeft u als kind niet alle vaccinaties volgens het rijksvaccinatieprogramma gehad?

Of heeft u in de toekomst voor buitenlandse reizen specifieke vaccinaties nodig? Overleg dan met uw neuroloog, voor de start van de MS medicatie.

Vragen en antwoorden

Ik ben vergeten de medicatie in te nemen. Wat moet ik nu doen?

Als u de siponimod vergeet in te nemen tijdens de eerste zes dagen van de behandeling overleg dan met onderstaand telefoonnummer.

Als u de siponimod na deze eerste zes dagen eenmalig vergeet is een nieuwe inname niet nodig en neemt u het medicament de volgende dag weer in. U hoeft dan geen extra capsules in te nemen.

Ik heb per ongeluk te veel medicatie ingenomen. Wat moet ik doen?

Als u te veel tabletten siponimod hebt ingenomen overleg dan direct met uw arts.

Wat te doen bij ziekte, zoals griep/koorts?

Wanneer u ziek bent en het langer duurt dan gebruikelijk of er sprake is van koorts boven de 38 graden is het verstandig om contact met uw huisarts op te nemen.

Mag ik alcohol gebruiken in combinatie met siponimod?

Ja, dat mag, tenzij de leverwaarden stijgen.

Wat is het effect van siponimod op orale anticonceptie (“de pil”)?

Siponimod heeft geen effect op de werking van orale anticonceptie.

Wat is het effect van siponimod op andere geneesmiddelen?

Siponimod kan niet zomaar met alle medicijnen samen gebruikt worden. De apotheek controleert of siponimod gebruikt kan worden samen met de andere medicijnen die u gebruikt. Zorg er daarom voor dat de apotheek een volledig overzicht heeft van uw medicijngebruik.

Hoe wordt siponimod aan u geleverd?

Siponimod wordt geleverd door de Universitaire Poliklinische Apotheek Amsterdam UMC, locatie VUmc. Uw arts stuurt het recept voor siponimod digitaal naar deze apotheek. Zij nemen daarna telefonisch contact met u op om uw dossier in de apotheek aan te maken of aan te vullen.

Indien uw recept verloopt hoeft u zelf niets te doen. De apotheek zal een nieuw recept voor u aanvragen bij uw behandelaar.

De apotheek maakt het recept 2 weken voor u het nodig heeft voor u klaar. Er wordt altijd vooraf telefonisch contact met u opgenomen. U kunt ervoor kiezen om het medicijn gratis bij u thuis te laten bezorgen of om dit in de Medicijnkluis bij de apotheek te laten plaatsen.

Bezorgen

De apotheek werkt samen met bezorgdienst AMP. U ontvangt per e-mail bericht van AMP wanneer de apotheek uw medicatie verzonden heeft. U kunt dan zelf via de website van AMP een bezorgafspraak inplannen.

Medicijnkluis

De Medicijnkluis is een afhaalsysteem waarmee u zelf uw medicijnen veilig en eenvoudig kunt afhalen. U hoeft dan niet in de rij te staan bij de apotheek. Ook is deze Medicijnkluis toegankelijk buiten de openingstijden van de apotheek.

Wanneer uw medicatie in de Medicijnkluis is geplaatst, ontvangt u een e-mail of SMS met daarin de afhaalcode en de afhaaltermijn. Zie ook de folder De medicijnkluis.

Heeft u nog vragen over dit medicijn?

U kunt uw vraag stellen aan de poliklinische apotheek van het VUmc.

De Universitaire Poliklinische Apotheek VUmc is het beste bereikbaar via e-mail: apotheek.polikliniek@amsterdamumc.nl.

Daarnaast zijn ze ook op werkdagen telefonisch bereikbaar op 020 44 42 777 tussen 08:30-12:00 en 14:00 en 16:30 uur.

Contact

Vragen kunt u stellen door een bericht te sturen via Mijn Dossier van het elektronisch patiëntendossier van Amsterdam UMC. Mocht u geen gebruik maken van Mijn Dossier, dan kunt u ook contact opnemen via e-mail: msspreekuur.info@vumc.nl.

In geval van spoed neemt u contact op met uw huisarts. Deze kan zo nodig contact zoeken met de dienstdoende neuroloog.

Een afspraak met uw neuroloog of MS-verpleegkundige maakt en verzet u via een afspraakverzoek in Mijn Dossier en via 020 444 11 60.

Om nieuwe klachten (een mogelijke schub) te laten beoordelen of een MS-gerelateerde vraag te stellen, belt u met onze MS-telefoon via 020 444 07 75. U krijgt dan een terugbelafspraak met de MS-verpleegkundige binnen 48 uur.

Meer MS-informatie

Voor actuele MS-informatie en nieuws over MS-onderzoek, kijk op de website: www.mscentrumamsterdam.nl

U kunt zich inschrijven voor onze MS-nieuwsbrief via: www.amsterdamumc.nl/mscentrumnieuwsbrief

Folders over MS zijn te downloaden via:

www.amsterdamumc.nl/msfolders

Steun MS-onderzoek

‘Wij willen mensen met MS een normaal dagelijks leven geven’ Wij kunnen niet zonder uw steun! Doneren kan via www.steunmscentrumamsterdam.nl.