Update december 2022: stamceltherapie vergoed voor kleine groep mensen met MS

Stamceltransplantatie (AHSCT) wordt voor een specifieke groep MS-patiënten vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering. Dat heeft het Zorginstituut bekend gemaakt. Het gaat naar schatting om tien tot twintig mensen met MS per jaar die aan de eisen voor vergoeding zullen voldoen.
Lees meer

Update maart 2020: inclusie deelnemers tijdelijk gestopt

Vanwege COVID-19 is het starten van nieuwe deelnemers aan de stamceltherapie studie tijdelijk gestopt. Het risico op complicaties van stamceltherapie in combinatie met COVID-19 is vooralsnog onduidelijk. Een ernstiger beloop van eventuele COVID-19 kort na stamceltherapie valt op theoretische gronden niet uit te sluiten.

Update 7 februari 2020: aanmelden weer mogelijk

Tot 2 december 2019 konden mensen zich aanmelden als deelnemer voor de studie stamceltherapie bij MS voor de eerste behandelronde. Van de aangemelde kandidaten kwam helaas vrijwel niemand in aanmerking, omdat niet werd voldaan aan de eisen van de studie. Daarom zijn we weer op zoek naar deelnemers en hebben we de aanmelding opnieuw opengesteld. Via het vragenschema kunt u bepalen of u in aanmerking komt voor het onderzoek, en kunt u zich aanmelden. (vragenschema gesloten!)

Update 2 december 2019

Op dit moment kan u zich niet aanmelden voor de studie stamceltherapie bij MS. Uit alle aanmeldingen van 6 november tot en met 2 december worden twee mensen via loting geselecteerd. De medische gegevens van deze mensen worden vervolgens opgevraagd en gecontroleerd. Daarna zal besloten worden of deze twee mensen kunnen meedoen aan de loting voor de twee studie armen.

We hopen uiterlijk begin 2020 de eerste behandelingsronde te kunnen starten. Zodra de eerste ronde van de studie loopt, starten we met werven van deelnemers voor de tweede ronde van de studie.

Meer weten over de studie? Lees de Q&A.

Update 6 november

Interview met neuroloog Joep Killestein over de studie stamceltherapie bij EenVandaag.

Interview met neuroloog Joep Killestein

Nieuwsbericht 6 november 2019

Amsterdam UMC start met een studie naar het effect van stamceltherapie op het ziekteverloop bij MS. In de komende twee jaar zullen in Nederland tien mensen met MS stamceltherapie ondergaan als onderdeel van een grotere internationale studie. Stamceltherapie wordt in Nederland voor MS nog niet vergoed noch uitgevoerd. Om stamceltherapie in Nederland vergoed te krijgen is wetenschappelijk onderzoek nodig waarin effectiviteit en veiligheid van stamceltherapie direct vergeleken wordt met effectieve medicijnen voor MS.

Mensen met MS hebben een ontregeld afweersysteem. Bij autologe Hematopoietische Stamcel Transplantatie (aHSCT), ofwel stamceltherapie, krijgt het afweersysteem een soort herstart. Eerst isoleren onderzoekers stamcellen uit het bloed van een patiënt. De patiënt krijgt vervolgens medicijnen toegediend die de ontregelde afweercellen doden (chemo- en immunotherapie). Daarna worden de eigen stamcellen teruggegeven aan de patiënt. Deze stamcellen vormen het nieuwe afweersysteem. De behandeling lijkt het meest effectief bij mensen met hele actieve MS. Deze patiënten hebben veel ontstekingen in het centraal zenuwstelsel (zoals te zien op MRI-scans van hersenen en ruggenmerg), ondanks het gebruik van ontstekingsremmende medicijnen.

Studie Amsterdam

Amsterdam UMC neemt deel aan een grote internationale gerandomiseerde multicenter studie die in Scandinavië is opgezet. In deze studie wordt stamceltherapie vergeleken met meerdere effectieve MS-medicijnen (alemtuzumab, cladribine of ocrelizumab). In de totale studie doen 100 mensen met MS mee uit Noorwegen, Zweden, Denemarken en Nederland. Vijftig van hen krijgen stamceltherapie (groep A) en vijftig krijgen een tweedelijnsmiddel (groep B). Amsterdam UMC wil 20 mensen laten meedoen aan de internationale studie, tien in groep A en tien in groep B. Na twee jaar worden de effectiviteit, de veiligheid en de kosten van beide behandelingen, inclusief nazorg, met elkaar vergeleken. Daarna volgt een follow-up tot 5 jaar na de start van de behandeling om ook de effectiviteit en veiligheid op langere termijn in kaart te brengen. Om aan de studie mee te kunnen doen, moet er in elk geval sprake zijn van ziekteactiviteit (ontstekingen in hersenen en/of ruggenmerg) ondanks het gebruik van ontstekingsremmende MS-medicatie. Er is een vragenschema gemaakt op het aanmeldformulier (het is helaas niet meer mogelijk om u aan te melden voor de stamceltherapie)., zodat patiënten zelf kunnen bepalen of ze in aanmerking zouden kunnen komen voor deelname aan de studie. Meer informatie over stamceltherapie bij MS en de studie vindt u in de Q&A (PDF).

Financiering

De studie wordt uitgevoerd door de afdelingen neurologie (prof. Bernard Uitdehaag en prof. Joep Killestein) en hematologie (prof. Sonja Zweegman) en is mogelijk gemaakt door een gezamenlijke subsidie van Stichting MS Research en het Nationaal MS Fonds. De stichtingen investeren elk € 475.000 in de studie en dragen zo bij aan het antwoord op de vraag of stamceltherapie een goede behandeloptie is bij mensen met MS in plaats van de huidige voor MS geregistreerde therapieën. Bij een positieve uitkomst kunnen de resultaten van deze studie bijdragen aan het wetenschappelijk bewijs dat nodig is om tot vergoeding van de behandeling in Nederland over te gaan.