U heeft binnenkort een afspraak voor een endoscopische procedure via de dikke darm waarvoor u een aangepast dieet moet volgen. Dit kan problemen opleveren met uw bloedglucosespiegel.

U kunt last krijgen van verschijnselen van een te hoge of een te lage bloedglucosespiegel. Om deze problemen te voorkomen is het belangrijk dat u de instructies in deze folder, naast de andere voorbereidingen voor het onderzoek, nauwkeurig opvolgt.

Aanpassingen als u diabetes tabletten gebruikt:

Twee dagen voor het onderzoek.

Bij het vezelbeperkte dieet kunt u de normale hoeveelheid tabletten gebruiken.

Een dag voor het onderzoek.

Om ontregeling te voorkomen moet u de diabetes medicatie gedurende deze dag aanpassen. In de hier onderstaande tabel vindt u een richtlijn.

Tabel(1): diabetes tabletten een dag voor het onderzoek.

Groep

Tabletten

Tijdstip van inname

Dosering

SU- preparaten

Amaryl (Glimepiride),

Daonil (Glibenclamide),

Diamicron (Gliclazide),

Tolbutamide,

Voor of tijdens

ontbijt en/of lunch

Voor of tijdens het diner

Normale dosis

Helft van de gebruikelijke dosering

Meglitiniden

Thiazolidinedioden

Alpha-Glucosidase -

remmers

Novonorm (Repaglinide)

Actos (Pioglitazon),

Acarbose (Glucobay),

Voor of tijdens

ontbijt en/of lunch

Voor of tijdens het diner

Normale dosis

Helft van de gebruikelijke dosering

Biguaniden

Metformine

Tijdens of na de maaltijden

Normale dosis

DPP4-remmers

Galvus (Vildagliptine),

Januvia (Sitagliptine),

Onglyza (Saxagliptine)

Trajenta (Linagliptine)

Tijdens of na ontbijt

Normale dosis

SGLT-2

Forxiga (Dapagliflozine)

Invokana (Canagliflozine)

Jardiance (Empagliflozine)

Tijdens of na ontbijt

Normale dosis

Combinatietabletten

Glucovance,

Competact,

Janumet

Eucreas

Voor het ontbijt

en/of lunch

Voor het diner

Normale dosis

Helft van de gebruikelijk dosis

Overige diabetes medicatie

Incretines

GLP1 antagonist

Bydureon (Exenatide)

Byetta (Exenatide),

Victoza (Liraglutide)

Ozempic (semaglutide)

Trulicity (Dulaglutide)

Lyxumia (Lixisenatide)

Maximaal een uur voor

de maaltijden

Normale dosis

De dag van het onderzoek.

Op de dag van het onderzoek moet u ook de medicatie aanpassen en wanneer u een bloedglucosemeter gebruikt uw bloedglucose regelmatig controleren. In onderstaande tabellen vindt u richtlijnen voor de aanpassing van de medicijnen.

Let op: er zijn verschillende tabellen voor vóór en ná het onderzoek.

Tabel(2): diabetes tabletten op de dag van het onderzoek.

Groep

Tabletten

Dosering

SU- preparaten

Amaryl (Glimepiride),

Daonil (Glibenclamide),

Diamicron (Gliclazide),

Tolbutamide,

Geen diabetes medicatie nemen op de dag van het onderzoek

Meglitiniden

Thiazolidinedioden

Alpha-Glucosidase -

remmers

Novonorm (Repaglinide)

Actos (Pioglitazon),

Acarbose (Glucobay),

Biguaniden

Metformine

DPP4-remmers

Galvus (Vildagliptine),

Januvia (Sitagliptine),

Onglyza (Saxagliptine)

Trajenta (Linagliptine)

SGLT-2

Forxiga (Dapagliflozine)

Invokana (Canagliflozine)

Jardiance (Empagliflozine)

Combinatietabletten

Glucovance,

Competact,

Janumet

Eucreas

Overige diabetes medicatie

Incretines

GLP1 antagonist

Bydureon (Exenatide)

Byetta (Exenatide),

Victoza (Liraglutide)

Ozempic (semaglutide)

Trulicity (Dulaglutide)

Lyxumia (Lixisenatide)

Tabel(3A): Indien scopie VOOR 12.00u plaatsvond, gebruik diabetes tabletten na het onderzoek.

Groep

Tabletten

Dosering

SU- preparaten

Amaryl (Glimepiride),

Gebruikelijke ontbijt dosis nemen bij 1e maaltijd na scopie

 

Daonil (Glibenclamide),

 

 

Diamicron (Gliclazide),

 

 

Tolbutamide

Als er een lunchdosis is neemt u deze,

 

 

anders de gebruikelijke ontbijtdosis nemen bij 1e maaltijd na scopie

Meglitiniden

Novonorm (Repaglinide)

Als er een lunchdosis is neemt u deze,

 

anders de gebruikelijke ontbijtdosis nemen bij 1e maaltijd na scopie

Thiazolidinedioden

Actos (Pioglitazon),

Gebruikelijke ontbijtdosis nemen bij 1e maaltijd na scopie

Alpha-Glucosidase -

Acarbose (Glucobay),

Als er een lunchdosis is neemt u deze,

remmers

 

anders de gebruikelijke ontbijtdosis nemen bij 1e maaltijd na scopie

 

 

Biguaniden

Metformine

Als er een lunchdosis is neemt u deze,

 

 

anders de gebruikelijke ontbijtdosis nemen bij 1e maaltijd na scopie

DPP4-remmers

Galvus (Vildagliptine),

Gebruikelijke ontbijtdosis nemen bij 1e maaltijd na scopie

 

Januvia (Sitagliptine),

 

 

Onglyza (Saxagliptine)

 

 

Trajenta (Linagliptine)

 

SGLT-2

Forxiga (Dapagliflozine)

Gebruikelijke ontbijtdosis nemen bij 1e maaltijd na scopie

 

Invokana (Canagliflozine)

 

 

Jardiance (Empagliflozine)

 

Combinatietabletten

Glucovance,

Gebruikelijke ontbijtdosis nemen bij 1e maaltijd na scopie

 

Competact,

 

 

Janumet

 

 

Eucreas

 

Overige diabetes medicatie

 

Incretines

Bydureon (Exenatide)

Gebruikelijke ontbijtdosis nemen bij 1e maaltijd na scopie

GLP1 antagonist

Byetta (Exenatide),

 

 

Victoza (Liraglutide)

Ozempic (semaglutide)

Trulicity (Dulaglutide)

Lyxumia (Lixisenatide)

 

Tabel(3B): Indien scopie NA 12.00u plaatsvond, gebruik diabetes tabletten na het onderzoek.

Groep

Tabletten

Dosering

SU- preparaten

Amaryl (Glimepiride),

Als u dit middel al in de avond gebruikte neemt u deze in bij de avondmaaltijd

 

Daonil (Glibenclamide),

 

 

Diamicron (Gliclazide),

Gebruikelijke dosering bij de avondmaaltijd hervatten

 

Tolbutamide

Gebruikelijke dosering bij de avondmaaltijd hervatten

 

 

 

Meglitiniden

Novonorm (Repaglinide)

Gebruikelijke dosering bij de avondmaaltijd hervatten

 

 

Thiazolidinedioden

Actos (Pioglitazon),

Als u dit middel al in de avond gebruikte neemt u deze in bij de avondmaaltijd

Alpha-Glucosidase- remmers -

Acarbose (Glucobay),

Gebruikelijke dosering bij de avondmaaltijd hervatten

 

 

Biguaniden

Metformine

Als u dit middel al in de avond gebruikte neemt u deze in bij de avondmaaltijd

 

 

 

DPP4-remmers

Galvus (Vildagliptine),

Gebruikelijke dosering bij de avondmaaltijd hervatten

 

Januvia (Sitagliptine),

Als u dit middel al in de avond gebruikte neemt u deze in bij de avondmaaltijd

 

Onglyza (Saxagliptine)

 

 

Trajenta (Linagliptine)

 

SGLT-2

Forxiga (Dapagliflozine)

Als u dit middel al in de avond gebruikte neemt u deze in bij de avondmaaltijd

 

Invokana (Canagliflozine)

 

 

Jardiance (Empagliflozine)

 

Combinatietabletten

Glucovance,

Als u dit middel al in de avond gebruikte neemt u deze in bij de avondmaaltijd

 

Competact,

 

 

Janumet

 

 

Eucreas

 

Overige diabetes medicatie

 

 

Incretines

Bydureon (Exenatide)

Gebruikelijke dosering bij de avondmaaltijd hervatten

GLP1 antagonist

Byetta (Exenatide),

Als u dit middel al in de avond gebruikte neemt u deze in bij de avondmaaltijd

 

Victoza (Liraglutide)

Ozempic (semaglutide)

Trulicity (Dulaglutide)

Lyxumia (Lixisenatide)

Gebruikelijke dosering bij de avondmaaltijd hervatten

Wat moet u verder nog weten?

Deze informatie is alleen bedoeld voor het gebruik van diabetes medicatie bij diabetes mellitus. Dit geldt niet voor andere medicijnen.

Het oplossen van een hypo vlak voor het onderzoek.

Neem een flesje met 4 klontjes suiker aangevuld met maximaal 100ml water mee naar het ziekenhuis. Als u last krijgt van hypo-verschijnselen, zoals trillen, zweten, bleekheid, wazig zien, honger, hoofdpijn of duizeligheid, dan kunt u een deel hiervan opdrinken. N.B. Voor het onderzoek is het gebruik van siroop, frisdranken, dextro's en vast voedsel niet toegestaan.

Tot slot

Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, neem dan contact op met uw eigen diabetesverpleegkundige of met u behandelend arts.

Aanpassingen als u insuline gebruikt:

Twee dagen voor het onderzoek

Bij het vezelbeperkte dieet kunt u de normale hoeveelheden insuline gebruiken.

Een dag voor het onderzoek.

Om ontregeling te voorkomen moet u de insulinedoseringen aanpassen. In de onderstaande tabel vindt u een richtlijn.

Tabel(1): insuline een dag voor het onderzoek.

Insulinesoort

Middel

Dosering (zo nodig halve eenheden naar boven afronden)

(Ultra)

Kortwerkende insuline

Apidra

Fiasp

Humalog100/200EH ml

Humuline regular

Insuman Rapid

Novorapid

Normale dosis bij ontbijt en/of lunch spuiten

Normale dosis spuiten voor het diner bij een normale maaltijd, eet u minder dan een normale avondmaaltijd dan de helft van de gebruikelijke dosis spuiten*

(Middel)

Langwerkende insuline

Humuline NPH

Toujeo

Abasaglar

Insulatard

Insuman Basal

Lantus

Levemir

Tresiba

Normale dosis bij ontbijt en/of lunch spuiten

Bij het diner (of voor het slapen)de helft van de gebruikelijke dosis spuiten. *

(Middel)

Langwerkende insuline

+ GLP1 antagonist

Xultophy

Suliqua 10/40

Suliqua 30/60

Normale dosis bij ontbijt en/of lunch spuiten

Bij het diner (of voor het slapen)de helft van de gebruikelijke dosis spuiten. *

Mix insulin

Novomix 30–50–70

Humalog mix 25

Insuman comb

Humuline 30/70 Ryzodec

Normale dosis bij ontbijt en/of lunch spuiten

Bij het diner de helft van de gebruikelijke dosis spuiten *

*Indien de hoeveelheid insuline op halve eenheden uitkomt na het halveren, dan naar boven afronden. Bv. 17 EH : 2 = 8,5 EH > 9 EH.

De dag van het onderzoek.

Op de dag van het onderzoek moet u ook de insuline doseringen aanpassen en uw bloedglucose regelmatig controleren. In onderstaande tabellen vindt u richtlijnen voor deze aanpassingen.

Let op: er zijn verschillende tabellen voor vóór en het onderzoek.

Tabel(2): insuline vóór het onderzoek.

Tijdstip onderzoek

Soort insuline

Tijdstip van insuline spuiten

Dosering

  • Vóór 12.00 uur.
  • U bent vanaf 24 uur nuchter

Alle insuline soorten.

  • Ochtend.

Geen insuline spuiten.

Alle insuline soorten.

Ochtend

Lunch

  • Helft van de gebruikelijke dosis spuiten
  • Geen insuline spuiten

Tabel(3A): Indien scopie VOOR 12.00uur plaatsvond, insuline na het onderzoek.

Insulinesoort

Middel

Dosering (zo nodig halve eenheden naar boven afronden)

(Ultra)

Kortwerkende insuline

Apidra

Fiasp

Humalog100/200EH ml

Humuline regular

Insuman Rapid

Novorapid

Voor de 1e maaltijd na het onderzoek de gebruikelijke dosering

spuiten welke u normaal voor het ontbijt spuit.

(Middel)

Langwerkende insuline

Humuline NPH

Toujeo

Abasaglar

Insulatard

Insuman Basal

Lantus

Levemir

Tresiba

Voor de 1e maaltijd na het onderzoek de HELFT van de gebruikelijk dosering

spuiten welke u normaal voor het ontbijt spuit. *

(Middel)

Langwerkende insuline

+ GLP1 antagonist

Xultophy

Suliqua 10/40

Suliqua 30/60

Voor de 1e maaltijd na het onderzoek de HELFT van de gebruikelijk dosering

spuiten welke u normaal voor het ontbijt spuit. *

Mix insulin

Novomix 30–50–70

Humalog mix 25

Insuman comb

Humuline 30/70 Ryzodec

Voor de 1e maaltijd na het onderzoek een derde deel van de gebruikelijke dosering

spuiten welke u normaal voor het ontbijt spuit.*

Tabel(3B): Indien scopie NA 12.00uur plaatsvond, insuline na het onderzoek.

Insulinesoort

Middel

Dosering (zo nodig halve eenheden naar boven afronden)

(Ultra)

Kortwerkende insuline

Apidra

Fiasp

Humalog100/200EH ml

Humuline regular

Insuman Rapid

Novorapid

Voor de avondmaaltijd en/ of het slapengaan

de gebruikelijke dosering hervatten

(Middel)

Langwerkende insuline

Humuline NPH

Toujeo

Abasaglar

Insulatard

Insuman Basal

Lantus

Levemir

Tresiba

Voor de avondmaaltijd en/ of het slapengaan

de gebruikelijke dosering hervatten

(Middel)

Langwerkende insuline

+ GLP1 antagonist

Xultophy

Suliqua 10/40

Suliqua 30/60

Voor de avondmaaltijd en/ of het slapengaan

de gebruikelijke dosering hervatten

Mix insulin

Novomix 30–50–70

Humalog mix 25

Insuman comb

Humuline 30/70 Ryzodec

Voor de avondmaaltijd en/ of het slapengaan

de gebruikelijke dosering hervatten

Bloedglucosecontroles

Meet zowel op de voorbereidingsdag en de onderzoeksdag een dagcurve: nuchter, vóór lunch, vóór diner en vóór slapen.

Tabel: voorbereidingsdag

Bloedglucosewaardes

Maatregelen/actie

<4.0 mmol/l

0,4 dl limonadesiroop = 2,5 eetlepels siroop aangevuld met water; na 1 uur opnieuw bloedglucosecontrole, z.n. dit herhalen. (Geen dextro's of vast voedsel).

<6.0 mmol/l

0,4 dl limonadesiroop = 2,5 eetlepels siroop aangevuld met water; (Geen dextro's of vast voedsel).

6.0 - 15.0 mmol/l

Geen actie.

>15.0 mmol/l

Indien mogelijk zelf bijregelen; anders contact opnemen met de arts of diabetesverpleegkundige.

Tabel: onderzoeksdag.

Bloedglucosewaardes

Maatregelen/actie

<4.0 mmol/l

2 suikerklontjes aangevuld met 50 ml water; na 1 uur opnieuw bloedglucosecontrole, z.n. dit herhalen. (Geen dextro's of vast voedsel).

4.0 - 15.0 mmol/l

Geen actie.

>15.0 mmol/l

Indien mogelijk zelf bijregelen; anders contact opnemen met de arts of diabetesverpleegkundige.

Zolang u nuchter moet blijven, is het verstandig regelmatig uw bloedsuiker te blijven controleren.

Wat moet u verder nog weten?

Deze informatie is alleen bedoeld voor het gebruik van insuline bij diabetes mellitus. Dit geldt niet voor andere medicijnen.

Het oplossen van een hypo vlak voor het onderzoek.

Neem een flesje met 4 klontjes suiker aangevuld met maximaal 100ml water mee naar het ziekenhuis. Als u last krijgt van hypo-verschijnselen, zoals trillen, zweten, bleekheid, wazig zien, honger, hoofdpijn of duizeligheid, dan kunt u een deel hiervan opdrinken. N.B. Voor het onderzoek is het gebruik van siroop, frisdranken, dextro's en vast voedsel niet toegestaan.

TIP: Neem voldoende diabetes materialen zoals, bloedglucosemeter, stripjes, insulinepen(nen), naaldjes en diabetesdagboek en druivensuiker (voor hypo's na het onderzoek) mee.

Tot slot

Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, neem dan contact op met uw eigen diabetesverpleegkundige of met uw behandelend arts.

Heeft u vragen over het endoscopisch onderzoek? Neem dan contact op met de afdeling Endoscopie.

Locatie VUmc:

Afdeling Endoscopie 020-4441125.

Bronvermelding/literatuur

Folder is geschreven door:

• Prof. J.J.G.H.M. Bergman, MDL-arts

Bijbehorende documenten

Patiëntenfolder Sigmoïdoscopie

Patiëntenfolder Coloscopie