Doel van behandeling van primaire leverkanker

Een behandeling van primaire leverkanker kan twee doelen hebben:genezing van leverkanker of levensverlenging en/of vermindering van klachten. Als een behandeling het doel heeft om te genezen, wordt dat een curatieve behandeling genoemd. Naast de hoofdbehandeling zijn er ook nog aanvullende behandelingen, adjuvante behandelingen. Als bijvoorbeeld een tumor wordt weggehaald door middel van een operatie, dan kan het zijn dat u daarna ook chemotherapie krijgt. Deze aanvullende behandeling heeft het doel om mogelijke niet-waarneembare uitzaaiingen te bestrijden. Als de aandoening niet te genezen is, kan een palliatieve behandeling worden gestart. Deze soort behandeling richt zich op levensverlenging en/of vermindering van de klachten.

Behandeling van primaire leverkanker

Bij het opstellen van een behandelplan voor primaire leverkanker zijn verschillende factoren belangrijk: het stadium van de aandoening, de plaats, grootte en vorm van de tumor en uw lichamelijke conditie. Afhankelijk van deze factoren zijn er verschillende behandelopties voor primaire leverkanker:

• RFA
• Operatie
• Chemoembolisatie
• Levertransplantatie
• Radioembolisatie
• Systemische anti-kanker therapie
• Radiotherapie

Radiofrequente ablatie

Primaire leverkanker kan ook worden behandeld met radiofrequente ablatie. Tijdens radiofrequente ablatie (RFA) wordt een naald in de tumor geplaatst. Met behulp van een echo of een CT-scan wordt de exacte locatie van de tumor bepaald. De naald wordt vervolgens verhit tot ongeveer 80 graden, waardoor de kankercellen ook opwarmen. Tegen deze temperatuur zijn kankercellen niet bestand en hierdoor sterven ze dus af.

RFA wordt voor primaire leverkanker meestal als curatieve behandeling uitgevoerd. Het kan ook voorkomen dat RFA wordt gecombineerd met embolisatie. Dit is meestal een palliatieve behandeling.

RFA vindt plaats onder narcose. Daarom moet u opgenomen worden in het ziekenhuis. Deze techniek kan ook worden toegepast tijdens een operatie.

Operatie

Wanneer primaire leverkanker zich nog in een vroeg stadium bevindt, kan een operatie plaatsvinden. Het doel van een operatie is het verwijderen van de tumor. Bij primaire leverkanker betekent dit in de praktijk vaak het verwijderen van het deel van de lever waar de tumor zich bevindt. Dit heet een partiële hepatectomie. Een operatie van primaire leverkanker is vaak een curatieve behandeling.

Een groot deel van de lever kan worden verwijderd tijdens de operatie, omdat de lever een grote reservecapaciteit heeft. Ook herstelt de lever zich erg snel weer en kan deze binnen een relatief korte tijd weer goed zijn functies uitoefenen.

Een operatie bij primaire leverkanker is een ingrijpende behandeling. Het is daarom belangrijk dat de conditie van de patiënt goed is. Na de operatie wordt u vaak voor enkele dagen opgenomen in het ziekenhuis. Tijdens een operatie kan er zich tijdelijk vocht ophopen in de buikholte. Daarom laat de chirurg soms een of meer slangetjes achter in de operatiewond. Deze slangetjes (drains) voeren het overtollig vocht af.

Chemoembolisatie

Een vrij nieuwe techniek voor behandeling van primaire leverkanker is embolisatie. Dit is een techniek waarbij de bloedtoevoer naar de kankercellen wordt afgesloten. Er wordt vaak gebruik gemaakt van hele kleine balletjes, die celdodende geneesmiddelen bevatten. Deze behandeling wordt transarteriële chemoembolisatie (TACE) genoemd. Via een slagader in de lies wordt een dun slangetje tot in de lever geschoven tot dat de slagader die de tumor van bloed voorziet is bereikt. Dan worden de celdodende geneesmiddelen, cytostatica, in de vorm van kleine bolletjes geïnjecteerd via het slangetje. Hierdoor krijgt de tumor geen zuurstof en voedingsstoffen meer. De cytostatica helpen daarnaast om de kankercellen te beschadigen en uiteindelijk te doden. TACE wordt voornamelijk gebruikt bij kleinere tumoren en wordt vaak gebruikt als palliatieve behandeling.

Een chemoembolisatie behandeling duurt ongeveer 1 à 2 uur. Hierna moet u een aantal uur blijven liggen. Voor een chemoembolisatie behandeling wordt u 1 tot 2 dagen opgenomen in het ziekenhuis.

Levertransplantatie

Wanneer leverkanker in een vroeg stadium wordt ontdekt bij een persoon waar ook sprake is van een slecht werkende lever, dan is het soms zinvol een levertransplantatie uit te voeren. Na uitvoerig onderzoek wordt de patiënt op een wachtlijst gezet. De transplantatie vindt uiteindelijk plaats in één van de samenwerkende transplantatiecentra in Nederland. Een levertransplantatie wordt vaak als een curatieve behandeling voor primaire leverkanker gebruikt.

Radioembolisatie

Net zoals bij chemoembolisatie, wordt bij radioembolisatie de bloedtoevoer naar de kankercellen afgesloten. Bij radioembolisatie wordt, in plaats van celdodende medicijnen, een radioactieve stof geïnjecteerd. Deze behandeling wordt ook wel Selectieve Interne Radiatie Therapie genoemd, SIRT. Deze radioactief geladen deeltjes komen in de bloedvaten in de lever terecht en geven daar radioactieve straling af. Hierdoor wordt de tumor van dichtbij bestraald en kan de tumor worden afgeremd. Radioembolisatie wordt voornamelijk bij grotere tumoren uitgevoerd en wordt vaak gebruikt als palliatieve behandeling. Een radioembolisatie behandeling duurt ongeveer 1 à 2 uur. Hierna moet u een aantal uur blijven liggen. Voor een radioembolisatie behandeling wordt u 1 tot 2 dagen opgenomen in het ziekenhuis. Meer informatie over SIRT.

Systemische therapie

Systemische therapieën zijn medicijnen die zich door het hele lichaam verspreiden om de groei van kankercellen te verminderen of de kankercellen te doden. Systemische therapie is een verzamelnaam voor chemotherapie, hormonale therapie en immunotherapie. Sorafenib is een vorm van systemische therapie en is momenteel het enige antikanker medicijn waarvan bewezen is dat het een werking heeft voor de behandeling van gevorderde leverkanker. Sorafenib is een klein molecuul dat de werking van een aantal eiwitten blokkeert. Deze eiwitten geven belangrijke signalen door aan cellen waardoor de cellen groeien of waardoor nieuwe bloedvaten worden aangemaakt. Wanneer de werking van deze eiwitten wordt geblokkeerd, groeit de tumor dus niet verder. Sorafenib wordt gebruikt als palliatieve behandeling van primaire leverkanker.

Radiotherapie

Tijdens radiotherapie wordt de tumor radioactief bestraald van buitenaf. Kankercellen kunnen slechter tegen de straling dan gezonde cellen. Door de radioactieve straling raken de tumorcellen dus beschadigd en gaan ze soms uiteindelijk dood. Door de radiotherapie wordt de tumorgroei verminderd en is er een mogelijkheid dat de tumor ook kleiner wordt. Radiotherapie wordt uitgevoerd als palliatieve behandeling van primaire leverkanker.

De straling wordt zo veel mogelijk gericht op de tumor of uitzaaiingen. Het is echter niet te voorkomen dat ook gezonde cellen worden bestraald. Hierdoor krijgt u te maken met bijwerkingen. Over het algemeen zorgt radiotherapie vaak voor vermoeidheid. Daarnaast kan de bestraalde huid rood worden. Dit gaat vaak gepaard met jeuk en een branderig gevoel. Bij bestraling in het gebied van de maag krijgen patiënten vaak misselijkheidsklachten. Uw radiotherapeut kan hiervoor medicijnen voorschrijven. Verder kunt u last krijgen van uw darmen.

Radiotherapie vindt doorgaans meerdere keren per week plaats, gedurende enkele weken. Opname in het ziekenhuis is niet nodig.

Psychosociale hulp

Vanaf het moment dat u te horen krijgt dat u mogelijk kanker heeft, krijgt u te maken met grote onzekerheden. Hiermee omgaan is niet vanzelfsprekend. De periode van onderzoeken en behandelingen zijn erg zwaar, maar ook na de behandeling moet u leren leven met uw nieuwe situatie. Dit geldt niet alleen voor u als patiënt, maar ook voor uw familie, vrienden en eventuele partner en kinderen. Er zijn organisaties die u en uw omgeving kunnen ondersteunen bij het leren leven met kanker, zowel binnen als buiten het ziekenhuis. U kunt hiervoor bij uw arts informeren.

Heeft u nog vragen?

Mocht u na het lezen van deze informatie nog vragen hebben, dan kunt u die gerust stellen. U kunt contact met ons opnemen:

• Via de e-mail: gioca@amsterdamumc.nl
• Telefonisch zijn wij op werkdagen bereikbaar van 8.30 tot 12.00 uur en van 13.30 tot 16.00 uur op telefoonnummer 020-4441100 (kies optie ‘colorectale poli AMC’)
• Ook heeft de GIOCA-verpleegkundige een telefonisch spreekuur op maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 11.00 uur op telefoonnummer 020 – 566 3634.