U bent allergisch voor chromium. Wat nu?

Uw dermatoloog heeft aangetoond dat u allergisch bent voor chromium. Wanneer u hiermee in aanraking komt, kan dat aanleiding geven tot het ontstaan of verergeren van eczeem. Het is dus van groot belang dat u probeert om dit contact zoveel mogelijk te vermijden. Deze folder kan u daarbij behulpzaam zijn. Voor meer informatie over allergisch contacteczeem in het algemeen verwijzen wij u graag naar de informatiefolder ‘Allergisch contacteczeem’ van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie. Deze kunt u bij uw dermatoloog aanvragen. U kunt deze folder ook vinden op de website van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie downloaden: Huidarts - Informatie over huidaandoeningen en behandelingen

Wat is chromium?
Chromium is een metaal. De zouten worden ook chromaten genoemd.

In welke producten komt chromium voor?

Chromium komen overal voor: in aarde, water, planten, in het voedsel en in uw eigen lichaam. Minimale hoeveelheden, bijvoorbeeld in het voedsel, spelen geen rol bij chromiumallergie. Wanneer chromium niet uit een voorwerp vrijkomt geeft het ook geen problemen. Pas wanneer chromium door bijvoorbeeld zweten uit een voorwerp vrijkomt kan het problemen geven bij mensen die er allergisch voor zijn. Een belangrijke bron van chromiumallergie is cement. Alleen in natte toestand zal cement eczeem veroorzaken bij hiervoor gevoelige mensen.
Leer is meestal met chromium gelooid en bij contactallergie voor chromium kan dit een allergie voor leren schoenen veroorzaken. Vaak hebben deze mensen alleen last van de schoenen in de zomer (zweten!). Echter ook het zitten op een leren bank of het dragen van leren kleding kan eczeem op de achterzijde van de bovenbenen veroorzaken bij mensen met een chromiumallergie. Talloze voorwerpen zijn verchroomd. Dit geeft in het algemeen geen problemen. Verchroomde voorwerpen zoals de deurklink en kranen e.d. kunt u gerust vastpakken. Anders wordt het wanneer men in een galvaniseerbedrijf werkt, waar voorwerpen verchroomd worden. Behoorlijke hoeveelheden chromium komen verder voor in luciferskoppen, as (van kolen, hout) en houtimpregneermiddelen.

In welke beroepen speelt allergie voor chromium een rol?

In de volgende bedrijfstakken kan chromium een rol spelen:

  • bouwnijverheid (chromaat in cement; stucadoorwerk)
  • metaalverwerkende industrie (bij lassen kan chromaat vrij komen; in gebruikte koelvloeistof
    kan chromaat aanwezig zijn)
  • verfindustrie (chromaat als antiroestmiddel in grondverf; chromaat in verfpigmenten:
    chroomgeel, chroomrood (oranje), chroomgroen)
    autospuiterij
  • galvanische industrie (verchromen van voorwerpen)
  • drukkerij (kleurendruk)
  • grafische industrie (lithografie)
  • fotografische laboratoria

Hoe ziet allergisch contacteczeem door chromium er uit ?

Bij het acute allergisch contacteczeem door chromium worden roodheid, blaasjes en schilfers gezien op de plaats van het contact met chromium. Dit kan bijvoorbeeld op de voetruggen het geval zijn, wanneer er een contactallergie voor chromium in schoenleer bestaat.
Bij chronische blootstelling aan chromium, zoals bij cementeczeem, ontstaat vaak een verdikking van de huid van de handen met schilfers en kloven. De huidafwijkingen jeuken altijd en kunnen door kloven zeer pijnlijk zijn.

Wordt mijn eczeem geheel veroorzaakt door contact met chromium?
Het is inderdaad mogelijk dat uw eczeem geheel veroorzaakt wordt door contact met chromium. Toch komt het regelmatig voor dat eczeem blijft bestaan of alleen maar iets beter wordt wanneer u contact met deze stof goed vermijdt. Dat komt omdat eczeem vaak meerdere oorzaken heeft. Naast allergie speelt vrijwel altijd, met name bij handeczemen, irritatie mee, bijvoorbeeld door contact met water, zeep, afwasmiddelen en dergelijke, door wrijving, of door kou. Daarnaast kan eczeem ontstaan als uiting van een erfelijke aanleg tot eczeem of astma en hooikoorts. Het is altijd zinvol om chromaat zo goed mogelijk te vermijden, maar dat zal dus helaas niet altijd tot volledige genezing van uw huid leiden! Ook verandering van beroep leidt niet altijd tot genezing omdat vaak meerdere factoren een rol spelen.

Hoe kunnen allergische reacties worden voorkomen?

In principe zou het vermijden van elk contact met chromium de oplossing zijn; dit is echter onmogelijk. Het gebruik van beschermende barrièrecrèmes helpt meestal niet of onvoldoende. Het dragen van handschoenen beschermt de huid niet altijd en bovendien ontstaat onder een handschoen transpiratie, waardoor weer irritatie van de huid kan optreden.
Bij een contacteczeem door chromium in het leer van uw schoenen kan uw huidarts een advies geven over chromiumvrij leren schoeisel. In een aantal gevallen is het niet meer dragen van het eczeemveroorzakende schoeisel, sokken dragen en het bestrijden van de transpiratie van de voeten afdoende. Vooral in de zomer kunt u beter niet met blote voeten in leren schoenen lopen, omdat door transpiratie chromium vrijkomt uit het leer.

Zijn er andere stoffen die ik moet vermijden?
Chromiumallergie kan gepaard gaan met allergie voor andere metalen, zoals nikkel en kobalt. Hierover kunt u meer lezen in de informatiefolders over nikkel en kobalt; deze kunt u bij uw dermatoloog aanvragen.

Hoe weet ik welke producten veilig zijn?

Heel veel metalen voorwerpen zijn met chromium verhard. Deze metalen voorwerpen geven geen problemen omdat chromium er niet uit vrij komt. Leren voorwerpen die direct op de huid gedragen worden kunnen wel problemen geven, zoals leren horlogebandjes, leren riemen, leren kragen, leren schoenen en leren handschoenen. Ze veroorzaken vooral bij zweten problemen.

Overige nuttige informatie
Eczeem van handen door cement is berucht om zijn hardnekkigheid. Werkverandering leidt meestal niet tot genezing van het handeczeem. Omscholing is vaak niet zinvol. Handschoenen dragen is meestal ook geen afdoende oplossing. Het is verstandig om de handen goed in te vetten met een simpele basiszalf zoals bijvoorbeeld vaseline, geen agressieve zepen te gebruiken en situaties met een hoge chromiumbelasting zoals metselen en stucadoren aan collega’s over te laten. Niet zelden ontstaat ‘harding’ of gewenning. Hiermee wordt bedoeld dat de huid van de handen dikker wordt, zodat minder chromium kan binnendringen. Hierdoor kan het eczeem een stuk verbeteren.

Mensen die allergisch zijn voor chromium kunnen zonder problemen een metalen heup- of knieprothese krijgen. Chromiumallergie speelt vrijwel nooit een rol bij eventuele afstotingsreacties. Tandheelkundige frames of orthodontische apparatuur geven ook geen problemen bij chromiumallergie.