Vocht achter het trommelvlies komt vooral voor bij kinderen. Ongeveer 80% van de kinderen heeft één of meer episoden van vocht achter het trommelvlies in de eerste 4 levensjaren. Vooral rond de leeftijd van 1 jaar. Omdat het zo vaak voorkomt kan het gezien worden als een normale lichaamsreactie bij kinderen. Het gaat dan ook bijna altijd vanzelf over.

Hoe ontstaat vocht achter het trommelvlies?

De buis van Eustachius (de verbinding tussen neus en oor) speelt een belangrijke rol bij de ophoping van vocht achter het trommelvlies. Door onvoldoende werking ontstaat er onderdruk in het middenoor. Hierdoor raakt het slijmvlies in het middenoor geïrriteerd en wordt vocht afgescheiden. Het middenoor raakt gevuld met vocht in plaats van lucht. Dit wordt "OME" ("Otitis Media met Effusie") genoemd. Andere termen die voor deze aandoening worden gebruikt zijn een "lijmoor" of "glue ear", vanwege de stroperige samenstelling van het vocht.

Welke tekenen/symptomen zijn er?

Een met vocht gevuld middenoor geeft klachten van een vol en/of drukkend gevoel in het oor. Soms is sprake van pijn. Ook kan er in tweede instantie een acute ontsteking van het vocht optreden. Dit noemen we een acute middenoor ontsteking. Dit kan lijden tot een loopoor.
Ook kunnen er herhaaldelijk looporen ontstaan. Daarnaast is er sprake van een verminderd gehoor omdat de geluidstrillingen door de aanwezige vloeistof gedempt worden.
Gehoorverlies kan een negatief effect hebben op het gedrag; kinderen kunnen hyperactief en ongeconcentreerd zijn.

Behandeling van OME

OME gaat meestal vanzelf over. Uw kind kan met OME gewoon zwemmen. In sommige gevallen is het een goede optie om trommelvliesbuisjes te plaatsen om de beluchting van het middenoor te bevorderen. Voorbeelden hiervan zijn: terugkerende oorontstekingen (looporen), duidelijke klachten van langdurig slecht horen en een achterstand in de taal-spraakontwikkeling.

Behandeling middels trommelvliesbuisjes

Het plaatsen van trommelvliesbuisjes is een regelmatig toegepaste behandeling van OME. Trommelvliesbuisjes zijn kleine (kunststof) buisjes, met een doorsnede van ongeveer 1,5 mm. Door het buisje te plaatsen in het trommel-vlies, ontstaat een open verbinding tussen het middenoor en de uitwendige gehoorgang, zodat er via het buisje weer lucht in het middenoor komt en er geen vochtophoping meer kan ontstaan.

Dagcentrum

Nadat u met uw kind een voorbereidend onderzoek voor de narcose heeft gehad, kunt u een afspraak maken op het Dagcentrum voor het plaatsen van de trommelvliesbuisjes.

Figuur 1; trommelvliesbuisje in het trommelvlies

De dag vóór de ingreep kunt u contact opnemen met het Dagcentrum tussen twee en vijf uur om te horen hoe laat uw kind de volgende dag verwacht wordt. Wij vertellen u dan ook vanaf hoe laat uw kind nuchter moet zijn. Wij vragen u de afsprakenkaart van Amsterdam UMC mee te nemen en eventueel een extra setje kleding voor uw kind. Er mogen maximaal twee volwassenen meekomen voor de begeleiding, maar géén andere kinderen.

Opname

Op de dag van de ingreep meldt u zich op het afgesproken tijdstip op het Dagcentrum en neemt u plaatst in de wachtkamer. Een verpleegkundige komt u en uw kind ophalen voor een opname-gesprek. Tijdens dit gesprek krijgt u informatie over wat er allemaal gaat gebeuren.
Uw kind krijgt een verdovende zalf op de hand(en) voor de infuusprik, een zetpil en eventueel een drankje. De pedagogisch medewerk(st)er bereidt uw kind ook nog spelenderwijs voor op de ingreep.

De ingreep

Het buisje wordt geplaatst in een klein sneetje in het trommelvlies. De ingreep duurt ongeveer 10-15 minuten en vindt plaats onder algehele verdoving (bij kinderen) of onder lokale verdoving (volwassenen). Over het algemeen worden de buisjes vanzelf weer uitgestoten na 1-2 jaar. Zolang de buisjes functioneren verbeteren ze het gehoor.

Complicaties

Het plaatsen van trommelvliesbuisjes is een kleine en veilige operatie en de risico’s zoals beschreven in de folder Algemene risico’s van ooroperaties komen uiterst zelden voor bij het plaatsen van trommelvlies buisjes.
Voor deze ingreep gelden met name de volgende complicaties:

  • Zodra de trommelvliesbuisjes zijn uitgestoten, kan er littekenweefsel op het trommelvlies ontstaan, hetgeen doorgaans geen invloed heeft op het gehoor.
  • In ongeveer 2% van de patiënten met trommelvliesbuisjes ontstaat na het uitstoten een blijvende trommelvliesperforatie. Doorgaans geeft dit geen klachten. Indien een trommel-vliesperforatie op de lange termijn toch klachten geeft (steeds terugkomende looporen of gehoorverlies), kan worden besloten tot het operatief sluiten van het trommelvlies (myringoplastiek).

Wat kan ik verwachten na het plaatsen van een trommelvlies buisje?

Na de ingreep op het Dagcentrum mag uw kind snel met ontslag.
U krijgt pijnstillers mee voor de eerste 24 uur. Oorpijn na de ingreep is niet gebruikelijk en pijnstilling is zelden nodig. Wel kan uw kind aangeven dat hij of zij last heeft van geluid.
De eerste dag na de operatie kan er sprake zijn van een druppeltje bloedverlies uit het oor. Het kan voorkomen dat na plaatsen van trommelvliesbuisjes een loopoor ontstaat. Meestal geneest dit spontaan binnen enkele dagen tot een week. Indien het loopoor na één week nog niet gestopt is, kunnen oordruppels en/of antibiotica worden voorgeschreven.

Mag ik zwemmen na het plaatsen van een buisje?

Zwemmen mag, maar u wordt aangeraden hier voorzichtig mee te zijn. Er is geen bewijs dat dit tot problemen zou leiden. Indien er toch looporen of oorpijn ontstaat bij zwemmen, kan het dragen van oordoppen worden geprobeerd. Duiksport wordt afgeraden.

Mag ik vliegen na het plaatsen van een buisje?

U en uw kind met trommelvliesbuisjes kunnen gewoon vliegen. Door een open verbinding tussen het middenoor en de buitenwereld ontstaan er geen luchtdruk verschillen meer.Iemand met trommelvliesbuisjes zal juist minder last hebben van drukverschillen tijdens het stijgen en dalen.